Disdat 22.12.2020
Sámi (Lappi) koronageahčastat almmustuhttojuvvo jorgalussan okte vahkus. Koronadorvvolaš Sápmi (Lappi) lea dál maid Facebookas. Mii leat álggahan Gaskkus-kampánnja máŋgga medias koronadorvvolašvuođas muittuheami várás.
Dáppe gávnnat buohkaid Sámi (Lappi) gielddaid kontáktadieđuid koronačájánasváldima várás
Lapin viralliset ohjeet koronavirustartuntaa epäilevälle matkailijalle (sámás: Sámi virggálaš rávvagat mátkkošteaddjái, gii vávjá koronavirusnjoammuma)
Täältä löydät lisää ohjeita ja voimassa olevat suositukset ja rajoitukset sairaanhoitopiirien alueilla (sámás: Dáppe gávnnat lasi rávvagiid ja gustojeaddji ávžžuhusaid ja ráddjehusaid buohccedikšunbiirriid viidodagain)
Sámi buohccedikšunbiire
(áigedássásaš dieđut 22.12. d. 14.24)
COVID-19-dilli lea riikkaviidosaččat hedjonan. Eanas buohccedikšunbiirriin leat sirdásan juogo leavvan- dehe jođálnuvvanmuddui. Sámi buohccedikšunbiirres leat ain vuođđomuttus. 80 % Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas fuomášuvvon njoammumiin bohtet buohccedikšunbiirre olggobealde. Buohkat Sámis (Lappis) orodeaddjit galget doahttalit dorvvolašvuođa rávvagiid ja ohcalit destema várás vuollegis šielmmáin, go unnánašge infekšuvnnaid dávdamearkkat almmáiduvvet.
Guovtti vahku almmáiduvvanlohku (vahkut 50 ja 51) lea 29,9/100 000 orru.
Mannan vahku oasis (vahkku 51) almmáiduvvanlohku lea 12,8/100 000 orru.
Dán oktavuođas almmáiduvvanlohkui gullet maid dat dáhpáhusat, main olbmo ruovttubáikegoddi lea buohccedikšunbiirre olggobealde. Dan dihte lohku sáhttá spiehkastit DBL statistihkain, main mielde eai leat rehkenastojuvvon olgobáikegottálaččat.
Infekšuvnnaid duostunovttadat giitá lappilaččaid ovddasvásttolaš doaibmamis – allot vajálduhte bures doaibmin fuomášuvvon doaibmavugiid juovlabasiid áiggege
Buohkat geat orodit Sámis (Lappis) galget ohcalit destema várás vuollegis šielmmáin, go unnánašge infekšuvnnaid dávdamearkkat almmáiduvvet. Dávdamearkkat sáhttet leat ee. gosahat, čottabávččas, nuorvu, feber, hádja- ja máhkoáiccu earáhuvvamat sihke luhčadávda.
Vaikko koronadilli eará sajes Suomas lea váttis, de Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas dilli lea sáhttán dollojuvvot ráfálažžan. Infekšuvnnaid duostunovttadat háliida giitit lappilaččaid dorvvolašvuođa rávvagiid ovdamearkkalaš doahttaleamis. Jotkot juovlabasiid ja ođđajagi guvlui seamma ládje.
Juovla ja ođđajahki gánnáha dollojuvvot bearraša siste ja kontávttat dollojuvvot nu unnin go vejolaš. Ovddasvásttolaččat doaimmadettiin sáhttit unnidit njoammunriskkaid.
Maŋemus vahkuid áigge máŋggat njoammumat leat Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas laktásan persovdnajohtolahkii sihke idjadan- ja restauráŋŋasuorgái. Earenoamážit dáin surggiin galgá fuolahuvvot buori giehtahygieniijas, nu ahte gieđat bassojuvvojit viššalit ja giehtadesi geavahuvvo sihke nu ahte čuvvojuvvo gievrras ávžžuhus muohtomáskka geavaheamis, juos dorvogaskkat eai sáhte dollojuvvot.
Roavenjárggas Santasporta Puhti-restauráŋŋas dáhpáhuvvan joavkodávdaluvvamat 14.12–21.12.
Roavenjárggas Lapin urheiluopisto Santasport Puhti-restauráŋŋas leat sáhttán dáhpáhuvvat dávdaluvvamat koronavirusii mannan vahku mánnodaga (14.12.) rájes nohkavaš vahku mánnodaga rádjái (21.12.) Dávdaluvvamat leat sáhttán dáhpáhuvvat iđitboradeami, beaivemállása ja eahketmállása áigge. Juos don leat sáhttán dávdaluvvat, mana destema várás unnánašge dávdamearkkaid almmáiduvadettiin. Dálu doaibma joatkahuvvá muđuid dábálaččat.
Sámi buohccedikšunbiirre infekšuvnnaid duostunovttadat ávžžuha, ahte buohccedikšunbiirriid rájiid rasttildeaddji valáštallan- ja lihkadandáhpáhusat eai ordnejuvvo áigodagas 21.12.2020 – 24.1.2021. Ávžžuhus guoská buotahkásaš individuála- ja joavkošlájaid lihkadan- ja valáštallandáhpáhusaid sis- ja olgosajiin. Ávžžuhus ii goitge guoskka riikkajoavkodoaimma iige SM- ja 1-divišuvdnadási gilvodáhpáhusaid.
Sámi buohccedikšunbiirres gávnnahuvvon koronadáhpáhusat vahkkosaččat
Vahkku 50: 20 dáhpáhusa
Vahkku 51: 15 dáhpáhusa
Vahkku 52 (nohkavaš vahkku): 1 dáhpáhus (22.12. d. 14.24 rádjái)
Buohkanassii Sámi buohccedikšunbiirres leat gávnnahuvvon 390 dáhpáhusa, main 40 leat gávnnahuvvon olgobáikegotti olbmuin.
Infekšuvnnaid duostunossodat
***
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire
(áigedássásaš dieđut 22.12. d. 9.58)
Koronavirusdilli lea Oarjebađaeatnamis ain jođálnuvvanmuttus.
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire ávžžuha ávvudit juovllaid iežas bearraša gaskavuođas – guossástallama gánnáha garvit
Nohkavaš vahku áigge leat gávnnahuvvon njeallje koronavirusnjoammuma. Visot dáhpáhusat leat leamaš Durdnosis, ja dat leat karantenaid olggobealde.
Vahku 51 Oarjebađaeatnamis gávnnahuvvoje 10 koronavirusnjoammuma. Dáhpáhusmearri šattai guovttegeardásažžan ovddit vahku ektui. Dáhpáhusain čieža ledje Durdnosis. Dáhpáhusaid joavkkus leat máŋggat njoammumat, maid njoammungáldu lea báhcán doaisttážii dovdameahttumin dehe eahpesihkarin.
Mannan vahku dahkkojuvvoje oktiibuot 815 koronavirusanalysa. Eanas čájánasain dahkkojuvvojit Giemas, muhto ii-hohpolaš čájánasat šaddet sáddejuvvot dutkama várás Oului. Vástádusa oažžun sáhttá oasis čájánasain ádjánit dálá dilis vearrámus muttos 2-3 beaivvi.
Oarjebađaeatnamii ja rádjeguvlui bohtet juovllaid áigge olbmot sihke Lulli-Suomas ja Lulli-Ruoŧas, main dávdadilli lea mihá vearrát. Koronadorvodoaimmat (giehtahygieniija, dorvogaskkat ja muohtomáska) sihke olmmošeatnatvuođa garvin leat dál hui dehálaččat.
Juovllaid gánnáha doallat dušše iežas bearraša luhtte ja garvit guossástallama. Epidemiijadilli šaddá vearrábun jođánit, juos rávvagat eai máššojuvvo doahttalit. Dearvvahednot lagašvuorrasiid virtuálalaččat dehe dorvogaskka duohken máska ámadeaju ovddas.
Oarjebađaeatnama guvllolaš pandemiijabargojoavku ávžžuha guovllu olbmuid sihkkarastit dárbahassii buori D-vitamiinna oažžuma. D-vitamiidnalassi beavttálmahttá vuostálastinnávcca. Dutkamušain lea fuomášuvvon oktavuohta D-vitamiinna váni ja koronavirusa dagahan duođalaš geahpesinfekšuvnna gaskkas.
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirres gávnnahuvvon koronadáhpáhusat vahkkosaččat
Vahkku 50: 5 dáhpáhusa
Vahkku 51: 10 dáhpáhusa
Vahkku 52 (nohkavaš vahkku): 4 dáhpáhusa (22.12. d. 9.58 rádjái)
Buohkanassii Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirre čájánasváldinčuoggáin dahkkojuvvon deasttaid vuođul leat gávnnahuvvon 335 dáhpáhusa.
Infekšuvnnaid duostunossodat