Duorastat 10.3.2022

Ale vuolgge buohccin almmolaš báikkiide. Juos dus leat litna dávdamearkat, mat čujuhit koronai, biso ruovttus ja dárkkis destenkritearaid ruovttugielddastat.
Juos oaččut koronadeasttas positiivvalaš bohtosa biso ruovttus vihtta jándora dávdamearkkaid álggu rájes. Buohccán olbmot eai biddjojuvvo erremii, muhto bargojuvvo dábálaš buohcanluopmogeavada mielde.
Fuolat ain unnimusat 2 mehtera dorvogaskkain, giehta- ja gossanhygieniijas sihke muohtomáskka geavaheamis buot almmolaš sissajiin ja fievrruin, main ii sáhte dollojuvvot dorvogaska.

Áigeguovdilis liŋkkat:

Sámi (Lappi) buohccedikšunbiire

(dieđut 10.3.)
Sámi (Lappi)buohccedikšunbiire ii šat dieđit njoammunmeriid. Dás maŋás ossodatnoađuheami dilis dieđihuvvo mánnodagaid (vuossárggaid), gaskavahkuid ja bearjadagaid. Lohkui gullet vejolaš beaktobuohccit sihke olbmot, geat eará ákka dihte leat buohcceviesus, ja geat leat gávnnahuvvon koronapositiivvalažžan. 

Guovtti vahku ilbmudanlohku (21.2.–6.3) lea 803,5/100 000 orru.
Ovtta vahku ilbmudanlohku (28.2.–6.3.).) lea 254,1/100 000 orru.
Dán oktavuođas ilbmudanlohkui gullet maid dat dáhpáhusat, main olbmo ruovttubáikegoddi lea buohccedikšunbiirre olggobealde. Dan dihte lohku sáhttá spiehkastit DBL statistihkain, main mielde eai lohkkojuvvo olgobáikegotti olbmot.

Sámi buohccedikšunbiire lea epidemiija leavvanviidodat

Ossodatdikšumis lea dál 12 koronapositiivvalaš buohcci

BeaivemearriKoronapositiivvalaš buohccit dikšumis (SGB)
Duorastat 10.3.12
Mánnodat/ vuossárga 7.3.10
Bearjadat 4.3.4
Gaskavahkku 2.3.5
Mánnodat/ vuossárga 28.2.11
Bearjadat 25.2.10
Gaskavahkku 23.2.7
Mánnodat/ vuossárga 21.2.9
Bearjadat 18.2.10
Buohcceviessonoađuheami ovdáneapmi Sámi guovddášbuohcceviesus
Dearvvašvuođa ja buresbirgejumi lágádus (DBL): Ná geavahat muohtomáskka riekta.

Dáláš boahkuhangokčevašvuohta (beaiváduvvon 9.3.)

18 JAGI DEAVDÁN OLBMUINSámi buohccedikšunbiire  Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiireOba Suopma
1. attus89,9 %89,1 %88,6 %
2. attus87,6 %86,7 %86,3 %
3. attus62,5 %61,6 %61,3 %
Boahkuhangokčevašvuohta 18 jagi deavdán olbmuin  
BUOT OLBMUINSámi buohccedikšunbiireOarjebađaeatnama buohccedikšunbiireOba Suopma
1. attus81,6 %79,5 %79,4 %
2. attus77,8 %75,7 %75,6 %
3. attus51,7 %50,4 %50,0 %
Boahkuhangokčevašvuohta oba álbmogis

***

Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire

(dieđut 2.3.)

Juos dus leat dávdamearkkat, bargga Omaolo-deastta (sámás: Iežasveadjin-) ja mana dárbbu mielde koronavirusdestii. Fuolat álohii giehtahygieniijas ja dorvogaskkain. Ládde koronaseavvaga. Garvve badjelmearálaš lagaskontávttaid.

Buohccedikšunbiire ii šat dieđit njoammunmeriid, muhto epidemiijadilli ja dan gárggiideapmi  čuvvojuvvo dás maŋás buohcceviessonoađuheami mielde.

Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire lea epidemiija leavvanviidodat

Báris epidemiijaáigi boađi-boađi – koronadorvodoaimmat eai oaččo vajálduvvat (Gaskavahkku 2.3.)

Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirre viidodagas leat dál láhka báris epidemiijaáiggi. Mannan  vahku viidodagas gávnnahuvvoje sullii 1100 koronanjoammuma. Destejuvvon olbmuin 53 proseantta ledje positiivvalaččat. Dáhpáhusmearri ii goitge govvit šat duođalaš epidemiijadili, daningo buohkat litnadávdamearkkalaččaid eai šat dárbbat ohcalit destii. Njoammumat leat nappo mihá eanet go virggálaš logut čájehit.

Buohcceviessonoađuheapmi lea maŋemus vahkuid leamaš alla dásis. Aiddo dál Oarjebađaeatnama viidodagas leat buohcceviessodikšumis 33 buohcci, geain čieža guovddášbuohcceviesus. Maid beaktodikšun dárbbahuvvo. Dearvvašvuohtaguovddáža seaŋgaossodagain leat dikšojuvvome 25 koronabuohcci, geain vuollel viđas koronanjoammun lea dikšuma nuppi saji ágga. Buohcceviessodikšuma dili váttásnuhttet maid bargoveaga eatnatlohkosaš eretorrumat buozalmasa dihte.

Gáiddusbargu ja máskaávžžuhusat joatkahuvvet Oarjebađaeatnamis

Riikaviidosaččat koronaráddjehusat leat juo burgigoahtán, muhto Oarjebađaeatnama viidodagas gáiddusbargoávžžuhus lea merrojuvvon joatkit njukčamánu lohppii. Maiddái máskka atnu lagaskontávttain ávžžuhuvvo ein garrasit.

Sámi (Lappi) eanangotti viidodagas lea maid vuoimmis Sámi guovlohálddahusvirgedoaimmahaga mearrádus  (dušše suomagillii), mii dahká vejolažžan álbmotdilálašvuođaid ja almmolaš čoakkámiid lágideami, juos doaibmi lea ordnen iežas doaimma sajiid dađi lági mielde, ahte lagaskontávttaid dagahan riska sáhttá caggojuvvot. Mearrádus lea vuoimmis njukčamánu loahpa rádjái.

Maiddái boahkuhuvvon ávžžuhuvvo ein garrasit. Boahkuheamit suddjejit hui duođalaš dávdahámiin, ja dain geažil maid buohcceviessonoađuheapmi bissu hálddus. Boahkuhanáiggit leat gielddain bures oažžumis. Maŋemus vahkuid boahkuhanáiggit leat báhcán maid geavatkeahttá.

Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirres lea merrojuvvon luohpat sode-bargoveaga erremis 2.3.2022 rájes. Epidemiija goahcama dáfus errenmearrádusain ii leat šat mearkkašupmi, muhto dábálaš buohcanluopmogeavadat leat nohkka. 

Skuvlalaččaid, stuđeanttaid ja skuvllaid bargovehkii gullevaččaid ruovttudeasttain johtá guovllus ruossalas diehtu. Guvllolaš pandemiijabargojoavku deattuha, ahte ruovttudeasttat eai ávžžuhuvvo dávdamearkkahis mánáide. DBL rávvaga (suoma-, ruoŧa- ja eŋgelasgillii) mielde oahppi, stuđeanta dehe skuvlla bargovehkii gullevaš dahká deastta, juos sus leat koronavirusinfekšuvdnii heivvolaš dávdamearkkat.

Juos ruovttudeastaboađus lea positiivvalaš, dasa galgá doaladuvvat seamma ládje go virggálaš deasttain ožžojuvvon bohtosii. Positiivvalaš deastabohtosa maŋŋel ruovttu olggobeale kontávttat galget garvvašuvvot viđa beaivvi áigge.