Duorastat 4.3.2021
Sámi (Lappi) koronageahčastat almmustuhttojuvvo jorgalussan okte vahkus.
Buohkat geat orodit Sámis galget ohcalit destema várás vuollegis šielmmáin, go unnánašge infekšuvnna dávdamearkkat almmáiduvvet.
Áigeguovdilis liŋkkat:
Dáppe gávnnat buohkaid Sámi (Lappi) gielddaid kontáktadieđuid koronačájánasváldima várás
Lapin viralliset ohjeet koronavirustartuntaa epäilevälle matkailijalle (sámás: Sámi virggálaš rávvagat mátkkošteaddjái, gii vávjá koronavirusnjoammuma)
THL: Matkustaminen ja koronaviruspandemia
Täältä löydät lisää ohjeita ja voimassa olevat suositukset ja rajoitukset sairaanhoitopiirien alueilla (sámás: Dáppe gávnnat lasi rávvagiid ja gustojeaddji ávžžuhusaid ja ráddjehusaid buohccedikšunbiirriid viidodagain)
THL: Täältä voit seurata COVID-19-rokotusten edistymistä (sámás: DBL: Dáppe sáhtát čuovvut COVID-19-boahkuhemiid ovdáneami)
Sámi (Lappi) buohccedikšunbiire
(áigedássásaš dieđut d. 12.00)
COVID-19-dilli lea riikkaviidosaččat hedjonan. Eanas buohccedikšunbiirriin leat sirdásan juogo leavvan- dehe jođálnuvvanmuddui. Sámi buohccedikšunbiirres lea manname epidemiija jođálnuvvanmuddu.
Guovtti vahku almmáiduvvanlohku (vahkut 7 ja 8) lea 79,6/100 000 orru.
Ovtta vahku almmáiduvvanlohku, vahku 8 oasis lea 35,1/100 000 orru.
Dán oktavuođas almmáiduvvanlohkui gullet maid dat dáhpáhusat, main olbmo ruovttubáikegoddi lea buohccedikšunbiirre olggobealde. Dan dihte lohku sáhttá spiehkastit DBL statistihkain, main mielde eai leat rehkenastojuvvon olgobáikegottálaččat.
Buot nohkavaš vahku njoammumat laktásit juogo turismii dehe njoammun lea ožžojuvvon buohccedikšunbiirre olggobealde – čuoiganluopmoreaissuin lea dehálaš garvit stuora dihttoma guovlluid
Nohkavaš vahku Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas leat gávnnahuvvon oktiibuot 19 njoammuma. Buot dat laktásit juogo turismii dehe njoammun lea ožžojuvvon buohccedikšunbiirre olggobealde. Čuoiganluomut álget Sámis (Lappis) lagasbeivviid. Guovlluide, gos dávdda dihtton lea stuoris, turisma ávžžuhuvvo garvit. Mátkkoštettiin lea dehálaš, ahte lihkaduvvo iežas bearrašiin dehe joavkkuin ja minimerejuvvojit oktavuođat earáide.
Vahkuid 7 ja 8 Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas gávnnahuvvoje oktiibuot 93 njoammuma. Njoammumiin 40 proseantta gávnnahuvvoje olgobáikegotti olbmuin ja 10 proseantta Roavenjárgga MM-ralli olis olgoriikka olbmuin. Dán dáhpáhusas dušše bealli guovtti vahku njoammumiin gávnnahuvvoje guovllu orruin. Dávdadeaddu Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas lea fuopmášahtti turismma dihte. Nuppe dáfus njoammundáhpáhusat leat gávdnon bures, guorranbargu lea johttáhuvvon jođánit já njoammuma guorran leat leamaš lihkostuvvan, eaige joavkodávdaluvvamat leat gávnnahuvvon. Ollislaš govva stuora turismameriid dili oasis sáhttá geahčaduvvot sulaid vahku ádjánemiin.
Ráđđehusa mearrádusain čavgadit ráddjehusat váldojuvvoje atnui Sámi buohccedikšunbiirres
Sámi (Lappi) buohccedikšunbiirre viidodat lea ain ng. jođálnuvvanmuttus, muhto lassáneaddji turistameari, virusvariántta ja njoammunriskka dihte viidodagas váldojuvvoje atnui leavvanmuttu ráddjehusat ja ávžžuhusat. Koronadávdadilli lea viidodagas šaddan aktiivvalažžan maŋemus guovtti vahku áigge.
Bearjadaga 26.2. čoahkkanan guvllolaš koronakoordinašuvdnabargojoavku ávžžuha ráđđejeaddji dillegova vuođul, ahte:
- Nuppi dási oahppolágádusat ja allaskuvllat barggale gáiddusoahpahusas čuoiganluomuid maŋŋel guovtti vahku áigge, dehege njukčamánu 15.–28. beivviid. Ávžžuhus ii guoskka stuđeantačállimiid, muhto dat dikšojuvvole dábálaš vuogi mielde.
- Badjel guđa olbmo priváhtadilálašvuođat ja čoahkkaneamit garvojuvvole.
- Viiddit gáiddusbargguide sirdáseapmi ávžžuhuvvo, juos dat lea vejolaš.
- Muohtomáskaávžžuhusat leat vuoimmis ovddit ávžžuhusaid mielde buohkain 12-jahkásaččaid rájes sissajiin, diliin main dorvogaskkat eai sáhte dollojuvvot.
- Ovddit ávžžuhusa mielde badjel 16-jahkásaččaid joavkoáiggeádjedoaibma, mii dáhpáhuvvá sissajiin, lea ain gaskkalduhttojuvvon.
Koordinašuvdnajoavku muittuha, ahte buot áššehassajiin galget doahttaluvvot njoammundávdalága mielde dorvogaskkat, fuolahuvvot giehtahygieniijas, bajážiid beaktilis ráidnemis ja ávžžuhuvvo muohtomáskka atnu. Dasa lassin persovdnajohtolagas ávžžuhuvvo muohtomáskkaid atnu ja buori giehtahygieniija doahttaleapmi.
Dasa lassin Sámi guovlohálddahusdoaimmahaga mearrádusain Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas lea áigemearis 2.–28.3.2021 gildojuvvon almmolaš dilálašvuođaid dehe čoahkkanemiid lágideapmi, masa oassálastet badjel 6 olbmo. Dáppe gávnnat buot Sámi (Lappi) buohccedikšunviidodaga gustojeaddji ávžžuhusat ja ráddjehusat.
Dorvvolašvuođa rávvagiid dárkilis doahttaleapmi lea hui dehálaš. Buohkaide oahpes dorvogaskkaid ja giehtahygieniija doahttaleami lassin Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas galgá ee. geavahuvvot sissajiin muohtomáska. Doaibmarávvagiid doahttalemiin sáhttá caggojuvvot epidemiija leavvan álbmoga gaskavuođas.
Sámi (Lappi) buohccedikšunbiirre viidodagas koronadestii beassá álkit ja buot gielddat fállet nuvttá destema buohkaide gieldda guovllus orodeddjiide. Deastta leat dahkkon buohccedikšunbiirre viidodagas eatnat, mannan vahku deasttat dahkkojuvvoje oktiibuot 6525. Dain 85 proseantta ledje hoahppoantigenadeasttat, main boađus ožžojuvvo muhtin diimmu siste deastta dahkamis. Mannan vahku deasttain 0,63 proseantta ledje positiivvat.
Nuppi dási oahppolágádusat gáiddusoahpahussii gieldaguovdasaččat riskaárvvoštallama vuođul – vuođđooahpahusa badjeluohkát doaisttážii ain lagasoahpahusas
Guvllolaš koronakoordinašuvnna dillegeahčastat 2.3.2021:
Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas koronadilli lea aktiiva. Maŋemus guovtti vahku áigge njoammumiid almmáiduvvanlohku lea 79,6/100 000 orru. Dán logus leat mielde buot buohccedikšunbiirre viidodagas gávnnahuvvon njoammundáhpáhusat, maiddái turisttat. Njoammumiin bealli gávnnahuvvoje olgobáikegotti olbmuin.
Dearvvašvuođa ja buresbirgejumi lágádus girje Sápmái (Lappii) lappilaččaid ja olgoriikka olbmuid njoammumiid meari. Dán dihte DBL mielde almmáiduvvanlohkomet lea 47,8/100 000 orru.
Sámi (Lappi) guvllolaš koronakoordinašuvdnajoavku lea gieđahallan 2.3.2021 sosiála- ja dearvvašvuohtaministeriija sádden stivrenreivve ja lea dahkan viidodaga koronadili gáibidan čovdosiid čuovvovaččat.
Epidemiija leavvama riska nuppi dási oahppolágádusain molsašuddá gielddaid mielde. Árvvoštallan dáid gáiddusoahpahussii sirdáseamis ávžžuhuvvo dahkat gielddain riskaárvvoštallama vuođul.
Vuođđooahpahusa badjeluohkáid (luohkát 7-9) ii epidemiija leavvanriskka unnodaga dihte leat ágga sirdit gáiddusoahpahussii viidodaga gielddain. Epidemiijadili gárggiideapmi čuvvojuvvo lávga ja ášši geahčaduvvo dás maŋás ođđasit.
Sámi guovlohálddahusdoaimmahat (GHD) mearrida maŋŋel njoammudávdalága 58 d § vuođul geatnegasvuođas álbmogii rabas dehe danveardásaš sajiid anus. GHD dieđiha mearrádusastis sierra.
GHD mearrádusain juohke rádjerasttildeaddji oahpistuvvo dearvvašvuođa dárkkástussii 1.3. rájes
Sámi guovlohálddahusdoaimmahat lea bearjadaga guovvamánu 26. beaivve addán mearrádusa juohke rádjerasttildeaddji oahpisteamis dearvvašvuođa dárkkástussii:
”Ođđa virusvariánta ráhkada fuopmášahtti ođđa epidemiijauhki, man leavvan Supmii galgá áhpasit dustojuvvot. Buot rádjerasttildanbáikkiin juohke riikii boahtti oahpistuvvo dearvvašvuođa dárkkástussii, juos olmmoš ii bastte čájehit luohtehahtti čilgehusa, mii beastá deasttas.” Mearrádus lea vuoimmis áigemearis 1.3.–31.3.2021.
Sámi guovlohálddahusdoaimmahaga dieđáhus 26.2.2021 (suomagillii)
Boahkuheamit ovdánit bures – boahkuhanávnnasdoaimmahusat lassánit cuoŋománus
Sámi buohccedikšunbiirres koronaboahkuheamit leat ovdánan bures. Dál 10,7 proseantta viidodaga álbmogis lea boahkuhuvvon vuosttaš addosiin. Dearvvašvuođa ja buresbirgejumi lágádusa mielde boahkuhandoaimmahusat Supmii leat čielgasit loktaneame.
DBL doaimmahuseinnostusaid mielde njukčamánu loahpa rádjái árvvu mielde 1,4 miljovnna boahkuhanaddosa leat doaimmahuvvon Supmii. Čuovvovaš golmma mánu áigge, cuoŋománus geassemánnui, boahkuhanávdnasat ožžojuvvojit árvvu mielde 3,5–5,5 miljovnna addosa.
Vejolaš dávdaluvvamat koronavirusii
- Gihttelis Levis Bar Ihkus gaskavahkku 24.2. diibmu 20.30–21.30
- Gihttelis Levis Levi Hotel Spa iđitborramuša olis 27.2. diibmu 9–9.30
Sámi buohccedikšunbiirres gávnnahuvvon koronadáhpáhusat vahkkosaččat
Vahkku 7: 52 dáhpáhusa
Vahkku 8: 41 dáhpáhusa
Vahkku 9 (nohkavaš vahkku): 19 dáhpáhusa (4.3. d. 12.00 rádjái)
Oktiibuot Sámi buohccedikšunbiirre čájánasváldinčuoggáin dahkkojuvvon deasttaid vuođul leat gávnnahuvvon 649 dáhpáhusa. Lohkui gullet maid olgobáikegotti olbmot.
Infekšuvnnaid duostunovttadat
***
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire
(áigedássásaš dieđut d. 13.02)
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirres leat epidemiija jođálnuvvanmuttus.
Epidemiijadilli ráfome – leavvanmuttu ráddjehusat joatkahuvvet
Vahku 8 Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirre viidodagas gávnnahuvvoje oktiibuot ovcci koronavirusnjoammuma. Nohkavaš vahku ođđa dáhpáhusat leat gávnnahuvvon dán rádjái golbma.
Guovtti vahku almmáiduvvanlohku lea 25,1/100 000 orru (3.3.2021)
Koronavirusdilli lea viidodagas ráfome, muhto jođálnuvvanmuttu kritearat ollašuvvet ain. Maŋemus vahkuid koronabuohccit leat leamaš maid buohcceviessodikšumis ja beaktodikšumiinai leat šaddan dorvvastuvvot.
Ráddjehusat ja ávžžuhusat čavget giddendili boddii
Koronavirusdilli lagasguovlluin lea ain duođalaš. Virusvariánttaid oassi ođđa njoammumiin lassána jođánit Lulli-Suomas. Riska epidemiija jođánis leavvamii ja vearráneapmái olles riikkas árvvoštallojuvvon sturron vuoimmálaččat dál, man dihte riikii lea julggaštuvvon spiehkastatdilli.
Dán dihte guvllolaš pandemiijabargojoavku mearridii joatkit buot dáláš ráddjehusaid ja ávžžuhusaid vuoimmis orruma stáhtaráđi gávnnahan giddendili loahpa rádjái dehege 28.3.2021 rádjái. Buot Oarjebađaeatnama viidodaga gustojeaddji koronaávžžuhusat ja -ráddjehusat leat čohkkejuvvon deike sihke buohccedikšunbiirre fierbmesiidduide (suomagillii).
Ođđa ávžžuhussan guvllolaš pandemiijabargojoavku ovdanbuktá álbmotdilálašvuođaid ja almmolaš čoahkkanemiid oassálastimeari unnideami guđa olbmui stáhtaráđi ávžžuhusa mielde. Dát guđa olbmo olmmošmearrerádji ávžžuhuvvo doahttaluvvot maid priváhta dilálašvuođain. Ávžžuhus lea vuoimmis 28.3.2021 rádjái. Sámi guovlohálddahusdoaimmahat dahká čoahkkananráddjehusaid mearrádusa dán vahku.
Mássáboahkuheamit ádjánit
Eanemus Oarjebađaeatnama gielddain lea dál ovdánuvvon riskajoavkkuide gullevaččaid boahkuhemiide. oasis gielddain boahkuhuvvo ain maid ruovttus orru badjel 80-jahkásaččaid. Daningo sierra válmmasteddjiid boahkuhanávdnasiin leat iešguđetlágán ahkerájit, eai boahkuheamit leat ovdánan gielddain ahkeortnegis. Boahkuheamit leat addojuvvon sierra čuozáhatjoavkkuide raddálagaid.
Boahkuhanávdnasiid oažžunčuolmmaid dihte gieldda olbmuid mássáboahkuheamit eai álgge Oarjebađaeatnamis vel njukčamánu áigge. Gielddat dieđihit boahkuhemiin ruovttusiidduineaset.
Riikiiboahtindárkkistusaide rievdadusat áigemearis 1.3–31.3.
1.3.2021 bođii vuoibmái Sámi guovlohálddahusdoaimmahaga mearrádus ordnet buohkaide Durdnosa ja Badjedurdnosa rádjerasttildanbáikkiid bakte riikii boahtán olbmuide dearvvašvuođa dárkkástusa. Mearrádus ii guoskka gálvojohtolaga. Dearvvašvuođa dárkkástusas biehttaleddjiide dahkkojuvvo oktagasaid mielde árvvoštallan das, leago ákkastallon mearridit olbmo bákkolaš dearvvašvuođa dárkkástussii guovlohálddahusdoaimmahaga beales ja/dehe mearridit dárkkástusas biehttaleaddji njoammudávdalága mielde karantenii njoammudávdadoaktára doaimmas.
Riikii boahtima dearvvašvuođa dárkkástusa sáhttá hilgut ja rádjerasttildeapmi jođálnuvvá, juos olmmoš čájeha ovdaduođaštusaid (rádjebargi buohta nd. bargoaddiduođaštus ja 7 beaivve siste váldojuvvon negatiiva koronadeastaduođaštus, duođaštus 6 mánu siste buhccojuvvon Covid-19-infekšuvnnas dehe eanemusat 72 d ovdal riikii boahtima váldojuvvon negatiiva koronavirusdeasta) rádjedárkkástusa olis eaktodáhtos.
Oarjebađaeatnama guvllolaš pandemiijabargojoavku
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirres gávnnahuvvon koronadáhpáhusat vahkkosaččat
Vahkku 7: 12 dáhpáhusa
Vahkku 8: 9 dáhpáhusa
Vahkku 9 (nohkavaš vahkku): 3 dáhpáhusa (4.3. d. 11.04 rádjái)
Oktiibuot Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirre čájánasváldinčuoggáin dahkkojuvvon deasttaid vuođul leat gávnnahuvvon 528 dáhpáhusa.
Infekšuvnnaid duostunovttadat