Gaskavahkku 23.2.2022
Áigeguovdilis liŋkkat:
- DBL: Koronadáhpáhusat, buohcceviessodikšuma dilli ja jápmimat (dušše suomagillii)
- DBL: Mátkkošteapmi ja koronaviruspandemiija (dušše suomagillii)
- Lasi rávvagat sihke gustojeaddji ávžžuhusat ja ráddjehusat buohccedikšunbiirriid viidodagain
Sámi (Lappi) buohccedikšunbiire
(dieđut 23.2.)
Sámi (Lappi)buohccedikšunbiire ii šat dieđit njoammunmeriid. Dás maŋás ossodatnoađuheami dilis dieđihuvvo mánnodagaid (vuossárggaid), gaskavahkuid ja bearjadagaid. Lohkui gullet vejolaš beaktobuohccit sihke olbmot, geat eará ákka dihte leat buohcceviesus, ja geat leat gávnnahuvvon koronapositiivvalažžan.
Guovtti vahku ilbmudanlohku (7.–17.2.) lea 2308,6/100 000 orru.
Ovtta vahku ilbmudanlohku (14.–17.2.) lea 830,0/100 000 orru.
Dán oktavuođas ilbmudanlohkui gullet maid dat dáhpáhusat, main olbmo ruovttubáikegoddi lea buohccedikšunbiirre olggobealde. Dan dihte lohku sáhttá spiehkastit DBL statistihkain, main mielde eai lohkkojuvvo olgobáikegotti olbmot.
Sámi buohccedikšunbiire lea epidemiija leavvanviidodat
Ossodatdikšumis čieža koronapositiivvalaš buohcci
Dál Sámi guovddášbuohcceviesus leat dikšojuvvome čieža buohcci, geain lea gávnnahuvvon koronavirusnjoammuma.
Sámi buohccedikšunbiirre koronakoordinašuvdnajoavkku dillegeahčastat 18.2.2022
Sámi buohccedikšunbiirre viidodagas koronadilli lean ain stáđis. Ođđa njoammumiid vahkkomearri lea bisson sulaid 1500 sulain máŋga vahku. Koronavirusa dagahan buohcceviessonoađuheapmi ii leat earáhuvvan. Buohcceviesus lea dikšojuvvome ovcci buohcci.
Dávdadili dikšuma deaddu maid Sámis (Lappis) sirdása álbmotlaš strategiija mielde guorran- ja destendoaimmas boahkuheami viidásit váfisteapmái ja dearvvašvuođa dorvvolaš doaibmamálliid stáđásnuhttimii kommunikašuvnna vugiid mielde. Deastabohtosiid vuođul karantenii dehe erremii ásaheamis váldonjuolggadusa mielde luhppojuvvo ja ruovttudestema mearkkašupmi olbmuid iežaset dili árvvoštallamis oažžu deattu.
Sámi buohccedikšunbiirre doaibmarávvaga mielde koronadestema ággan váldojuvvojit váldonjuolggadusa mielde dálkkasdieđalaš ákkat. Desten čuozihuvvo dearvvašvuođa ámmátolbmuid dahkan árvvoštallama vuođul riskajoavkkuide gullevaš olbmuide, geain dihttojit dávdamearkkat, sihke SODE-ovttadagaid buohcce-/áššehasbarggu bargi olbmuide, geain dihttojit dávdamearkkat, sihke dáid ovttadagaid buhcciide ja orruide.
Koronakoordinašuvdnajoavku ávžžuha, ahte vuođđodearvvaš olbmot, geain lea koronai čujuheaddji dávdamearkkat, dagale dárbbu mielde ruovttudeasttaid. Juos deastaboađus lea positiivvalaš, ávžžuhuvvo báhcit buohcat ruoktot viđa jándorii dávdamearkkaid álgima rájes. Almmolaš dearvvašvuohtafuolahusa bargoveaga reahkkáma dorvvasteami várás koronakoordinašuvdnajoavku ávžžuha, ahte bargoaddit dohkkehivčče dál maid viđa beaivvi iežasilmmuhusa buohcaneretorrumii.
Almmolaš dearvvašvuohtafuolahusa bálvalusaide korona dihte váldojuvvojit váldonjuolggadusa mielde eará buozalmasaid ládje dálkkasdieđalaš dikšundárbbu árvvoštallama vuođul. Gieldaguovdasaččat dilleárvvoštallama vuođul geavadiin sáhttet leat erohusat, main gielddat dieđihit sierra.
Sámi (Lappi) guovllu áigeguovdilis ávžžuhusat ja ráddjehusat leat dego dábálaččat gávdnamis www.koronaturvallinenlappi.fi -siiddus.
Jukka Mattila
jođiheaddji njunušdoavttir
tel. 050 572 6277
Markku Broas
infekšuvdnanjunušdoavttir
tel. 050 347 2387
Dáláš boahkuhangokčevašvuohta (beaiváduvvon 23.2.)
| 18 JAGI DEAVDÁN OLBMUIN | Sámi buohccedikšunbiire | Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire | Oba Suopma |
|---|---|---|---|
| 1. attus | 89,9 % | 89,2 % | 88,7 % |
| 2. attus | 87,3 % | 86,6 % | 86,2 % |
| 3. attus | 61,5 % | 60,4 % | 60,4 % |
| BUOT OLBMUIN | Sámi buohccedikšunbiire | Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire | Oba Suopma |
|---|---|---|---|
| 1. attus | 81,6 % | 79,5 % | 79,4 % |
| 2. attus | 77,0 % | 75,4 % | 75,2 % |
| 3. attus | 51,0 % | 49,4 % | 49,2 % |
***
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire
(dieđut 23.2.)
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirre koronageahčastat almmustuhttojuvvo oaivenjuolggaduslaččat gaskavahkuid. Buohccedikšunbiire ii šat dieđit njoammunmeriid, muhto epidemiijadilli ja dan gárggiideapmi čuvvojuvvo dás maŋás buohcceviessonoađuheami mielde.
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiire lea epidemiija leavvanviidodat
Buohcceviessonoađuheapmi ein loktanan, epidemiija bárisčohkka easka boahtime
Oarjebađaeatnama buohccedikšunbiirres epidemiijadilli gievru ja dávda leavvá lupmosit. Destendoibmii leat gaskkohagaid šaddan bahkadasat eaige luohtehahtti ilbmudanlogut šat ožžojuvvo. Virggálaš positiivvalaš njoammumat leat leamaš maŋemus guokte vahku vádjit duhát vahkus. Dáin rehkenastima mielde guovtti vahku ilbmuduvvan lea badjel 3000/100 000. Deastapositiivvalaččaid ossodat lea vuoimmálaččat šaddan ja lea dán muttus 45 %. Lohku speadjalastá dan, ahte duohtavuođalaš dávdda mearri lea mihá stuorit virggálaš loguid ektui.
Buohcceviessonoađuheapmi lea loktanan mannan vahku rájes badjel 30 %. Buohcceviessodikšumis leat dál 30 koronabuohcci. Dain guovddášbuohcceviesus lea dikšumis 10 koronabuohcci ja njealji dearvvašvuohtaguovdáža ossodagas leat sulaid 20 koronabuohcci. Beaktodikšun maid dárbbahuvvo.
Buohcceviessonoađuheami lassáneami dihte odne leat johttáhuvvon doaimmat Giema gávpotbuohcceviesu dehege Sauvosaari buohcceviesu oasi earáhuhttima ovttadahkan, mii dikšu koronabuhcciid.
Buohcceviessodikšuma várás šaddan olbmuid ovttastahttá alla ahki ja váttes vuođđobuozalmasat ja/dehe bohkutkeahttesvuohta.
Oarjebađaeatnama njoammudávdadoaktárat leat ievttá čoakkámis buktán ovdan fuolaset epidemiijadili geažil. Earenoamáš šállošahtti lea álbmoga boahkuhanleahtu njoahcun, daningo dušše oasáš ohcala goalmmát koronaboahkuheapmái. Buohkaide badjel 18-jahkásaččaide ávžžuhuvvo garrasit goalmmát boahkuheami, daningo boahkuhemiiguin unniduvvo fuopmášahtti ládje buohcceviessodikšumii šaddama riskka. Njoammudávdadoaktárat deattuhit maid juohkehačča oktagaslaš guorahallama sierralágán dáhpáhusaide oassálastima, daningo aitosaš čoahkkananráddjehusat eai leat. Riskajovkui gullevaččaid ja boahkukeahtes olbmuid gánnáha earenoamážit suddjet iežaset bures koronadorvodoaimmaiguin dehe garvit alla riskka dáhpáhusaid.
Dili hálddaheapmi heajuda ollugiid sode-bargoveaga buohccán. Bargoveahkaváilli dihte sode-bargoveaga karantenageavat ja dan mielde karantenageavat ollislaččat Oarjebađaeatnamis nohká odne. Báhcá koronapositiivvalaččaid sode-olbmuid erren, mii jotkojuvvo doaisttážii.
Buohcceviessonoađuheapmi vurdojuvvo vel dálážis lassánit, daningo epidemiija bárisčohkka ii leat vel árvvoštallama mielde viidodagas asttahuvvon. Árvvoštallanáigemuddu epidemiijačohkkii lea guovva-njukčamánu molsašuddan. Oarjebađaeatnama dávdadili vurdojuvvo joatkahuvvat eará viidodagaid muosáhusaid vuođul váttes njukčamánu áigge. Njukčamánu loahpageahčen dilli jáhkehahttivuođa mielde ložže.
Koronadorvorávvagat, viiddes máskaávžžuhus ja gáiddusbargoávžžuhus leat ein vuoimmis. Sámi guovlohálddahusvirgedoaimmahahkii leat dasa lassin evttohuvvon sierra dáhpáhusaid sierra dáhpáhusaid 58 d § mielde joatkima Oarjebađaeatnama viidodagas njukčamánu 2022 áigge.